سه تفاوت مبنایی در علم دینی و علم سکولار

Authors

سید محمدرضا تقوی

abstract

هدف: هدف از پژوهش حاضر تبیین سه سؤال مبنایی در خصوص 1) رابطۀ معرفت نفس با علم دینی، 2) نسبت بین علم انسان، علم خدا و جهان، و 3) مزیت نسبی علوم انسانی- اسلامی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که با نگرشی تحلیلی- تطبیقی به منابع دینی و علوم انسانی رایج صورت گرفته است. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که: 1) توجه به معرفت نفس یکی از زمینه های لازم برای تحول در علوم انسانی است. 2) در تدوین نظریه علوم انسانی- اسلامی باید آموزه های وحیانی به عنوان دانش درجه اول قلمداد شود. 3) مزیت نسبی علم دینی، توانایی عبور از ظاهر به باطن امور است که از طریق درک جوهر اشیا حاصل می شود. نتیجه گیری: به دلیل تفاوتهای مبنایی در علم دینی و سکولار، رویکردهای تذهیبی و ترکیبی نمی توانند منتهی به تحول اساسی در علم رایج شوند و تنها یک فلسفه علم جدید می تواند کارساز واقع شود

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد کتاب «از علم سکولار تا علم دینی»

کتاب  از علم سکولار تا علم دینی (گلشنی، 1377/1392) حاصل کوششی برای نقد رویکرد سکولار به علم و دعوت به رویکرد دینی به علم است. مولف در نقد رویکرد سکولار  دو گام اساسی برمی دارد. نخست، استدلال می کند که علم نیازمند جهت است؛ جهتی که از جهان بینی دانشمند حاصل می شود. در ضمن این استدلال، مولف به نقد دیدگاه اثبات گرایی (پوزیتیویسم) می‌پردازد و می‌کوشد نشان دهد که علم پیش فرض‌های متافیزیکی دارد. دوم ا...

full text

چیستی علم سکولار و علم دینی و معیارهای آن در دیدگاه استاد مصباح و آیت‌الله جوادی آملی

علم دینی و تقابل آن با علم سکولار مسئله‌ای تمام‌ناشدنی است. آیت‌الله جوادی و استاد مصباح، که از بزرگان حوزوی و اندیشمندان برجسته تمدن اسلامی معاصر هستند، در حوزه چیستی و امکان علم دینی و تقابل آن با علم سکولار نظریه‌پردازی کرده‌اند. مقاله حاضر مقایسه‌ای است میان دیدگاه‌های این دو اندیشمند در خصوص معیار دینی و سکولار بودن علم. در این رهگذر هر یک از ایشان علی‌رغم اختلاف در تعریف و معیار علم دینی،...

full text

علم دینی: واکنشی در برابر علم طبیعت‌گرا

در این مقاله ابتدا با بیان مثال­هایی از علوم جدید نشان داده شده است که برخی نظریه­ها متأثر از پیش­فرض­های طبیعت­گرایی بوده­اند و می­توان داده­هایی تجربی که این نظریه­ها در پی تبیین آنها هستند را به نحوی دیگر با رویکرد دینی تبیین کرد. مدافعان علم دینی، با توسل به این مثال­ها، می­خواهند نشان دهند که پیش­فرض­های علم، همان­گونه که ممکن است از طبیعت­گرایی متأثر شود، ممکن است از دین اثر بپذیرد و بناب...

full text

حمایت مبنایی ادیان توحیدی از علم مدرن

در این مقاله دو پیش‌فرض اساسی حاکم بر هر پژوهش علمی یعنی ممکن بودنِ شناخت و معقولیت قانونمند پنداشتن جهان و اینکه قوای شناختی انسان قابل اعتماد است و انسان می‌تواند به شناخت از جهان دست یابد، به‌عنوان مهم‌ترین نقاط ریشه‌ای تعامل دین و علم و حمایت ادیان از علم مدرن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. نشان داده می‌شود که ادیان ابراهیمی هم به طریق نظری و هم در عمل در طول تاریخ پیشرفت علم، توانسته‌اند این د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی

Publisher: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها

ISSN

volume 18

issue 61 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023